Cumhuriyet Dönemi Devlet Adamlarından: Vasıf Çınar
Tülay A. Baran
Anahtar Kelimeler: İzmir Türk Ocağı, İzmir’e Doğru Gazetesi, Özel Şark İdadisi, Tevhid-i Tedrisat, Moskova Büyükelçiliği
Özet
Vasıf Çınar hem Milli Mücadele hem de Cumhuriyet döneminin önemli isimlerinden biridir. Özellikle eğitim alanında kendinden çok söz ettiren Çınar 1896 yılında doğdu. İzmir İdadisinden mezun oldu ve 1915 yılında Mustafa Necati ile birlikte öğretmenliğe başladı. İzmir'de Özel Şark İdadisinin yönetiminde bulundu. Vasıf Çınar'ın Milli Mücadele yıllarına ait yaşamındaki en önemli hizmet Balıkesir'de yine Mustafa Necati ile birlikte çıkardığı "İzmir'e Doğru" gazetesidir. Bu gazete aracılığı ile hem işgal güçlerine, hem batılı devletlere hem de İstanbul Hükümetine karşı duyduğu tepkiyi dile getirmiştir. Gazetenin yayın hayatının bitmesi üzerine Vasıf Çınar, Saruhan milletvekili olarak Parlamentoya katılır. Saltanatın kaldırıl¬ması, Cumhuriyet'in ilanı ve Hilafetin kaldırılması tartışmalarında parlamentoda etkili bir milletvekili olarak gördüğümüz Vasıf Çınar, Tevhid-i Tedrisat'ın hazırlanmasında ve Bakan olarak uygulamasında çok önemli rol oynamıştır. 8 Eylül 1924 tarihinde yayınladığı Maarif Genelgesi ile eğitim ve öğretimin genel amaçlarını belirlemiştir. Eğitim alanındaki çalışmalarının ardından Vasıf Çınar'ın elçilik dönemi başlar. Prag, Budapeşte ve Moskova büyükelçiliklerinde bulunur. 1929'da Maarif Vekili Mustafa Necati'nin ölümü üzerine yurda döner ve yeniden Milli Eğitim Bakanı olur. Bu görevinden Roma Büyükelçiliğine atanması nedeniyle ayrılır ve ardından ikinci kez Moskova Büyükelçisi olur. Moskova'da görevinin başındayken 2 Haziran 1935 tarihinde ölür.