Karakol Association-Mustafa Kemal Pasha Rivalry in the Kocaeli Peninsula and the Yahya Kaptan Event I

Murat Aydoğdu

Murat Aydoğdu

Anahtar Kelimeler: Mustafa Kemal Paşa, Heyet-i Temsiliye, Yahya Kaptan, Karakol Cemiyeti, Gebze

Özet

Mütareke döneminin bilinen ilk milli örgütü Kara Vasıf Bey'in kurduğu İttihatçı yapıdaki Karakol Cemiyeti'dir. Cemiyet, Kocaeli Yarımadası'nı kontrol altında almak için bölgede Rum çetelerine karşı silahlı teşkilat oluşturmuştur. Gebze ve civarındaki teşkilatın başına da Yahya Kaptan'ı getirmiştir. Sivas'ta gerçekleştirilen kongrede tüm bölgesel milli cemiyetlerin Anadolu ve Rumeli Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti adı altında birleştirilmesine karar verilmiştir. Karakol Cemiyeti de bu kararı görünüşte kabul etmiş ancak örgütünü muhafaza ederek bağımsız davranmaya çalışmıştır. ARMHC adına karar ve yürütmeyi üstlenen Heyet-i Temsiliye'nin reisi Mustafa Kemal Paşa Yahya Kaptan ile beraber Gebze ve Kartal teşkilatını doğrudan Heyet-i Temsiliye'ye bağlamak isteyince ARMHC'nin İstanbul teşkilatı olarak bilinen Karakol Cemiyeti buna direnmiş ve artık kendi nüfuzundan çıkan Yahya Kaptan'ı bölgeden uzaklaştırmaya çalışmıştır. Rumlar ve Üsküdar Mutasarrıfı Ziver Bey tarafından da pek çok suçla itham edilen Yahya Kaptan İstanbul'dan gönderilen hükümet kuvvetleri tarafından 9 Ocak 1920'de Tavşancıl'da katledilmiştir. Mustafa Kemal Paşa ortaya koyduğu belgeler doğrultusunda Nutuk'ta bu olaydan uzun uzun bahsetmekte ve İstanbul teşkilatını hükümetle işbirliği yapmakla suçlamaktadır. Yine Kartal ve Gebze'de İstanbul teşkilatıyla bağlantısı olan bazı isimleri de İngiliz Muhipleri Cemiyeti adına faaliyet yürütmekle itham etmektedir. Konuyla ilgili başka belge ve kaynaklar da incelendiğinde İstanbul teşkilatının ve Mustafa Kemal Paşa'nın itham ettiği isimlerin Yahya Kaptan'ın katledilmesinde pay sahibi oldukları bir gerçek olarak ortaya çıkmaktaysa da hükümetle doğrudan işbirliği halinde oldukları ve Milli Mücadele'ye ihanet ettikleri sonucuna varmak mümkün gözükmemektedir. Bu olay en azından TBMM'nin açılışına kadar Müdafaa-i Hukuk hareketinin tek merkezli olmadığı gerçeğiyle beraber düşünülmelidir. Kocaeli Yarımadası'nda Karakol Cemiyeti ve MustafaKemal Paşa arasındaki rekabet 16 Mart 1920'de İstanbul'un resmen işgal edilmesine kadar devam etmiştir.

BibTex	`@article{ atam215, author = {Murat Aydoğdu}, title = {Karakol Association-Mustafa Kemal Pasha Rivalry in the Kocaeli Peninsula and the Yahya Kaptan Event I}, journal = {Atam}, year = {2009}, volume = {XXV}, number = {}, pages = {605-634}, publisher = {Atatürk Research Center} }`
RIS	`TY - JOUR AU - Murat Aydoğdu PY - 2009 TI - Karakol Association-Mustafa Kemal Pasha Rivalry in the Kocaeli Peninsula and the Yahya Kaptan Event I SP - 605 EP - 634 JO - Journal of Atatürk Research Center J2 - Atam VL - XXV IS - PB - ER -`
EndNote	`%0 Journal Article %A Murat Aydoğdu %T Karakol Association-Mustafa Kemal Pasha Rivalry in the Kocaeli Peninsula and the Yahya Kaptan Event I %J Journal of Atatürk Research Center %D 2009 %V XXV %N %P 605-634`
APA	Murat Aydoğdu (2009). Karakol Association-Mustafa Kemal Pasha Rivalry in the Kocaeli Peninsula and the Yahya Kaptan Event I. Journal of Atatürk Research Center, XXV(), 605-634.
MLA	Murat Aydoğdu. "Karakol Association-Mustafa Kemal Pasha Rivalry in the Kocaeli Peninsula and the Yahya Kaptan Event I" Journal of Atatürk Research Center, vol. XXV, no. , 2009, pp. 605-634.
Chicago	Murat Aydoğdu. "Karakol Association-Mustafa Kemal Pasha Rivalry in the Kocaeli Peninsula and the Yahya Kaptan Event I" Journal of Atatürk Research Center XXV, no. (2009): 605-634.
AMA	Murat Aydoğdu. Karakol Association-Mustafa Kemal Pasha Rivalry in the Kocaeli Peninsula and the Yahya Kaptan Event I. Atam. 2009; XXV(): 605-634.
Vancouver	Murat Aydoğdu. Karakol Association-Mustafa Kemal Pasha Rivalry in the Kocaeli Peninsula and the Yahya Kaptan Event I. Atam. 2009; XXV(): 605-634.
ISNAD	Murat Aydoğdu. "Karakol Association-Mustafa Kemal Pasha Rivalry in the Kocaeli Peninsula and the Yahya Kaptan Event I". Journal of Atatürk Research Center XXV/ (2009): 605-634.

Kocaeli Yarımadası’nda Karakol Cemiyeti - Mustafa Kemal Paşa Rekabeti ve Yahya Kaptan Olayı I

Özet

Cite As